راهنمای خرید روغن گیربکس 
روغن گیربکس
هر اتومبيل بخش ها و اجزا مختلفي دارد که هرکدام از آن ها وظيفه خاصی را بر عهده دارد. يکي از مهمترين قسمت هاي هر خودرو، جعبه دنده يا گيربکس آن است. گيربکس ها به طور کلي با تغيير مکانيزم حرکت ، گشتاور مورد نياز دستگاه هاي مختلف را تامين مي کنند. گيربکس خودرو ها وظيفه انتقال قدرت و تبديل دور و گشتاور را بر عهده دارد. گيربکس دور و گشتاور ( قدرت ) موتور را تغيير مي دهد و آن را بر حسب شرایط جاده و نياز راننده کم يا زياد مي کند. به عنوان مثال زماني که نياز به افزايش در سرعت و قدرت وجود دارد ، گيربکس دور موتور را برای آن حالت تنظيم مي کند. يکي از مواد به کار رفته در جعبه دنده روغن گيربکس است و هر گيربکس براي فعاليت به آن نياز مبرم دارد. روغن گيربکس وظيفه روانکاري چرخ دنده هاي جعبه دنده ها را بر عهده دارد. انتخاب روغن گيربکس امري بسيار مهم در تعيين سلامت گيربکس است و براي اينکه سلامت گيربکس خودروي خود را تضمين کنيد لازم است تا روغن گيربکس را هر چند مدت يکبار تعويض کنيد. در اين مطلب قصد داريم راهنماي خريد گيربکس را به شما ارائه کنيم. چنانچه قصد خريد يک روغن گيربکس مناسب را داريد تا پايان اين مطلب با ما همراه باشيد.
روغن گيربکس چيست و وجود آن در گیربکس چه اهمیتی دارد ؟
در ابتدا بهتر است با ويژگي های روغن گيربکس آشنا شويم. روغن جعبه دنده يا واسکازين ، نوع خاصي از روغن هاست که وظيفه روانکاري چرخ دنده هاي جعبه دنده را بر عهده دارد. روغن گيربکس معمولا داراي خاصيت ضد سايش و ضد ترک است و در دماهاي بالا پايداري مناسبي دارد. از ديگر ويژگي هاي روغن جعبه دنده ، وجود مواد ضد خوردگي و آنتي اکسيدان در آن است. وجود اين مواد در روغن گيربکس سبب ايجاد مقاومت در برابر خوردگي شیميايي و اکسيد شدن در قطعات فلزی موجود در جعبه دنده مي شود.
انواع روغن جعبه دنده 
روغن هاي جعبه دنده بر اساس نوع جعبه دنده ها دسته بندي مي شوند. دو نوع اصلي روغن جعبه دنده عبارتند از روغن هايي که براي جعبه دنده هاي دستي و ديفرانسيل ها ساخته شده اند ( که به آن ها MTF مي گويند که مخفف Manual Transmission Fluid است.) و روغن هايي که براي جعبه دنده يا گيربکس اتوماتيک ساخته شده اند ( که به آن ها ATF هم مي گويند که مخفف Automatic Transmission Fluid است.) در ادامه به بررسي انواع گيربکس ها مي پردازيم.
1- گيربکس هاي دستي : جعبه دنده دستي از دو شافت ( ميله ) و مجموعه اي از چرخدنده ها ساخته شده است. اين سيستم زماني انتقال قدرت را انجام مي دهد که شما دنده را عوض کنيد. در هنگام عوض کردن دنده توسط راننده، موقعيت چرخ دنده هاي موجود در گيربکس عوض مي شود و در نتيجه انتقال قدرت صورت مي گيرد. در هنگام درگير شدن دنده حرارت ، فشار و همچنين اصطکاک شديدي بين قطعات مختلف جعبه دنده ايجاد مي شود. در اين صورت وجود روغن گيربکس در اين جعبه دنده ها کاملا ضروري به نظر مي رسد. وظيفه روغن در اين جعبه دنده ها خنثي کردن اصطکاک شديد بين دنده هاست.وجود روغن در جعبه دنده سبب آسان کردن تعويض دنده ، کاهش خوردگي و ساييدگي و همچنين حرکت راحت دنده ها در حين تماس با يکديگر مي شود.
روغن جعبه دنده هاي دستي به دو ويژگي مهم و اساسي نياز دارد. در ادامه به بررسي اين دو ويژگي مي پردازيم.
مقاومت در برابر حرارت بالا
اين ويژگي در روغن جعبه دنده هاي دستي اهميت زيادي دارد. يکي از خواصي که روغن جعبه دنده اتوماتيک بايد داشته باشد مقاومت در برابر افزايش دما است . لازم است تا جعبه دنده به گونه اي طراحي شود که نقطه جوش بالايي داشته باشد.همانطور که پيش از اين نيز گفتيم ، درگير شدن و تماس مداوم چرخ دنده ها با هم در سيستم جعبه دنده اتوماتيک سبب افزايش دما شده که اين امر باعث داغ شدن سطح چرخ دنده ها شده و ممکن است باعث وارد شدن آسيب جدی به جعبه دنده شود.
مقاومت در برابر فشار بالا
شيوه عملکرد سيستم گيربکس دستي به گونه اي است که دنده ها در معرض فشار بالايي قرار مي گيرند که اين فشار بالا به مرور زمان باعث خوردگي و ساييدگي چرخ دنده ها مي شود. به همين دليل روغن جعبه دنده بايد مقاومت خوبي در برابر فشار بالا داشته باشد. شرکت هاي سازنده روغن گيربکس با اضافه کردن مکمل EP ( مخفف extreme pressure ) و مکمل ضد خوردگي ( antiwear additives ) به روغن جعبه دنده دستي باعث مقاومت و پايداري آن در برابر فشارهاي بالا مي شوند.
2- گيربکس هاي اتوماتيک : جعبه دنده اتوماتيک ،همانطور که از نامش پيداست ، عمل تعويض دنده را به طور اتوماتيک انجام مي دهد. در طراحي گيربکس هاي اتوماتيک يک مبدل گشتاور هيدروليکي و يک مجموعه خورشيدي با نسبت دنده‌هاي مختلف قرار داده شده است. جعبه دنده اتوماتيک با يک سامانه کنترل هيدروليکي به طور اتوماتيک تعويض دنده‌ها را انجام مي‌دهد. يکي از تفاوت هاي عمده جعبه دنده هاي اتوماتيک با جعبه دنده هاي دستي در چرخ دنده هاي به کار رفته در اين سيستم هاست. چرخ دنده هاي استفاده شده در جعبه دنده اتوماتيک بسيار کوچک تر از چرخ دنده هاي سيستم جعبه دنده دستي است و همچنين قطعات در تماس در گيربکس هاي اتوماتيک بيشتر از قطعات در تماس در گيربکس دستي است. با توجه به وجود تفاوت هايي در ساختار اين دو جعبه دنده ، لازم است تا روغن هاي آن ها نيز با يکديگر تفاوت هايي داشته باشند. روغن گيربکس اتوماتيک علاوه بر روانکاري سيستم گيربکس اتوماتيک بايد اين قابليت را داشته باشد که وظيفه انتقال قدرت از اويل پمپ به کلاچ را داشته باشد که موجب کنترل کردن حرکت دنده ها در اين سيستم است. یکی از ویژگی های لازم برای روغن جعبه دنده اتوماتیک مقاوت در برابر حرارت است که در ادامه به بررسی آن می پردازیم.
مقاوت در برابر حرارت 
روغن گيربکس اتوماتيک معمولا خاصيت خنک کنندگي بالايي دارد که عملکرد آن بيشتر شبيه مايع خنک کننده و ضد جوش در سيستم رادياتور است. روغن گيربکس اتوماتيک با ايجاد شرايطي باعث انتقال گرما از دنده ها مي شود و مانع از داغ شدن دنده ها در تماس بايکديگر مي شود. البته نقطه جوش در روغن گيربکس اتوماتيک به مراتب پايين تر از روغن گيربکس دستي است که با افزودن مکمل هاي ويژه اي به آن توانسته اند عمر آن را افزايش دهند.
ويسکوزيته ( گرانروي )
مهم ترين و اصلي ترين فاکتور روغن جعبه دنده ميزان گرانروي يا ويسکوزيته آن است. گرانروي روغن گيربکس هاي مختلف با يکديگر متفاوت است. در ادامه به بررسي گرانروي انواع روغن گيربکس مي پردازيم.
1- گرانروي روغن گيربکس هاي دستي : در نظر داشته باشيد که غلظت روغن جعبه دنده های دستي بيشتر از روغن موتور است.غلظت بالا در روغن جعبه دنده دستي به خاطر درگير شدن شديد چرخ دنده ها و فشار وارده بر آن هاست. غلظت روغن جعبه دنده دستي بايد به شکلي باشد که کل سيستم چرخدنده ها را پوشش دهد و بتواند به خوبي فشار وارد شده از طرف چرخدنده ها به يکديگر را خنثي کند.
2- گرانروي روغن گيربکس هاي اتوماتيک : برخلاف روغن گيربکس هاي دستي ، روغن گيربکس اتوماتيک روغن هيدروليک رقيق است. طراحي روغن گيربکس اتوماتيک به گونه اي است که داراي گرانروي پايين تري نسبت به روغن گيربکس دستي است تا بتواند به طور کامل تمام قطعات حساس سيستم را روانکاري کند. به طور معمول شاخص گرانروي اين روغن ها در حدود 0-5 W يا 5-10 W است. مهمترين مشخصه روغن گيربکس اتوماتيک خاصيت سياليت روغن است تا بتواند به خوبي قدرت را از موتور به سيستم گيربکس اتوماتيک منتقل کند.
شرکت هاي سازنده 
شرکت هاي زيادي اقدام به توليد روغن گيربکس کرده اند. برخي از اين شرکت ها عبارتند از : توتال ( total ) ، الف ( elf ) ، ليکومولي ( liqui moly ) ، لوپ تک ( loop tech ) ، بيزول ( bizol ) ، تويولکس ( toyolex ) و … . به طور کلي شرکت سازنده در تعيين کيفيت هر محصول نقش قابل توجهي دارد.
قيمت 
روغن گيربکس هاي موجود در بازار در گستره وسيعي از قيمت پراکنده شده اند. اين اختلاف قيمت در اثر عواملي همچون نوع روغن گيربکس ( نوع گيربکس) ، شرکت سازنده ، کیفیت و … به وجود مي آيد. به طور کلي مي توان گفت که قيمت روغن گيربکس در بازار ايران بين 15 هزار تومان تا 300 هزار تومان است.
لازم است در هنگام خريد حتما به نوع جعبه دنده خودروي خود توجه داشته باشيد. استفاده از روغن جعبه دنده هاي اتوماتيک و دستي به جاي يکديگر سبب وارد شدن آسيب شديد به جعبه دنده خودرو مي شود. همچنين اگر جعبه دنده خودروي شما از نوع دستي است ، در هنگام خريد به مقاومت روغن در برابر فشار و حرارت بالا توجه داشته باشيد.
[kkstarratings]